CSAT MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for CSAT - मोफत PDF डाउनलोड करा
Last updated on Jul 12, 2025
Latest CSAT MCQ Objective Questions
CSAT Question 1:
एका शैक्षणिक संस्थेचे संचालक आहात. तुम्हाला युद्धात भयावहतेपेक्षा मर्दुमकी पाहाणाऱ्या आजच्या सार्वजनिक मानसिकतेमध्ये काहीतरी गंभीरपणे चुकते आहे असे वाटते. बहुतेक इतिहासांत युद्धाचा गौरव करण्यात आला आणि त्यासोबत निष्पाप लोकांची हत्या आणि लूट याकडे दोन्ही बाजूंचे नुकसान म्हणून दुर्लक्ष केले गेले. मानवी हक्क केंद्रस्थानी प्रस्थापित करून युद्धाचा उदोउदो करण्याच्या जागतिक दृष्टिकोनाला युरोपियन प्रबोधनाने आव्हान दिले. यामुळे युद्धे संपली नाहीत तसेच त्यांच्यामार्फत होणारा देशभक्तीचा उदोउदोही थांबला नाही. गांधीवादी अहिंसा स्वातंत्र्य चळवळीदरम्यान वसाहतवादी जुलूमशाहीचा नैतिक आणि व्यावहारिक प्रतिकार म्हणून स्वीकारण्यात आली होती पण युद्धाला विरोध व शांतता प्रस्थापनेसाठी विशेष काही केले जात नाही ही तुमची खंत आहे. तुम्ही ....
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 1 Detailed Solution
योग्य उत्तर पर्याय 4 आहे.
Key Points
- सर्वात विचारशील आणि प्रभावी दृष्टिकोन म्हणजे विद्यार्थ्यांमध्ये युद्धाचे विनाशकारी स्वरूप आणि शांततेचे खरे मूल्य याबद्दल सखोल समज निर्माण करणे. पर्याय 4 वर्गातील चर्चेच्या पलीकडे जातो आणि शिक्षक आणि पालक दोघांचाही समावेश असलेल्या संघटित क्रियाकलापांद्वारे सक्रिय सहभागावर भर देतो, ज्यामुळे शांतता आणि चिंतनाची संस्कृती वाढते.
- ही पद्धत युद्धाच्या परिणामाच्या ऐतिहासिक वास्तवाचा आदर करते आणि तरुण मनांना टीकात्मक विचार करण्यास आणि अहिंसा, सहानुभूती आणि रचनात्मक संवादाचे मूल्यमापन करण्यास मार्गदर्शन करते. ही पद्धत गांधीवादी तत्त्वांशी सुसंगत आहे आणि शांतता-केंद्रित शैक्षणिक वातावरणाच्या विकासाला प्रोत्साहन देते. म्हणून योग्य उत्तर पर्याय 4 आहे.
CSAT Question 2:
तुम्ही बसमध्ये आहात. तुमची बस तुमच्या थांब्यावर पोहोचते पण तरीही तुम्ही प्रचंड गर्दीमुळे तिकीट काढले नाही. तुम्ही काय कराल ?
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 2 Detailed Solution
योग्य उत्तर पर्याय 3 आहे.
Key Points
- या परिस्थितीत सर्वात जबाबदार आणि नैतिक कृती म्हणजे तुम्ही भाडे भरा आणि थेट कंडक्टरकडून तिकीट घ्या. बसमध्ये गर्दी असली तरीही, उतरण्यापूर्वी प्रवासी म्हणून तुमचे कर्तव्य पार पाडणे महत्त्वाचे आहे.
- हा दृष्टिकोन प्रामाणिकपणा, सार्वजनिक सेवा नियमांचा आदर दर्शवितो आणि अनावश्यक गुंतागुंत किंवा गैरसमज टाळतो. परिस्थिती टाळण्यापेक्षा किंवा अनावश्यकपणे इतरांना गुंतवण्यापेक्षा योग्य गोष्ट करण्यासाठी थोडा वेळ काढणे चांगले आहे म्हणून योग्य उत्तर पर्याय 3 आहे.
CSAT Question 3:
तुमच्या मित्रांना दारू पिणे आवडते आणि तुम्हाला ते मद्यपान करण्यास प्रभावित करत आहेत. जर तुम्हाला त्यांच्या सोबत जायचे नसेल आणि त्यांच्या मद्यपान करण्याच्या सवयी पासून स्वतःला बाहेर ठेवायचे असेल तर तुम्ही काय कराल ?
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 3 Detailed Solution
योग्य उत्तर पर्याय 2 आहे.
Key Points
- या परिस्थितीत सर्वोत्तम उपाय म्हणजे मद्यपान करण्यास नकार देणे . ही प्रतिक्रिया परिपक्वता, आत्मविश्वास आणि समवयस्कांच्या दबावाला न जुमानता स्वतंत्र निर्णय घेण्याची क्षमता दर्शवते. सबबी किंवा खोट्या गोष्टींवर अवलंबून राहण्याऐवजी, ते प्रामाणिकपणा आणि एखाद्याच्या वैयक्तिक मूल्यांवर ठाम भूमिका दर्शवते.
- मद्यपान करण्यास नकार देऊन, तुम्ही तुमचे आरोग्य, कल्याण आणि स्वाभिमान यांना प्राधान्य देत आहात. ज्यांना नाही म्हणायला त्रास होत असेल त्यांच्यासाठी हे एक सकारात्मक उदाहरण देखील ठेवते. असा स्पष्ट आणि आदरयुक्त निर्णय घेतल्याने मजबूत चारित्र्य निर्माण होण्यास मदत होते आणि इतरांना तुमच्या मर्यादांचा आदर करण्यास प्रोत्साहित केले जाते. म्हणून योग्य उत्तर पर्याय 2 आहे.
CSAT Question 4:
जलस्रोतांच्या संदर्भातील पाऊलखुणांबाबत अभ्यास करत असताना दुर्दैवाने तुम्हाला मुतखड्याच्या वेदनांना सामोरे जावे लागले. उपचार घेऊन ताकद मिळवण्यासाठी विश्रांती घेत असताना तुमचा एक मित्र तुम्हाला लवकर पूर्ववत होण्याच्या शुभेच्छा देण्यासाठी आला असता त्याने तुम्हाला मूत्रपिंडाच्या त्रासासंबंधाने विस्ताराने माहिती तर दिलीच शिवाय अनेक गावे पिण्याचा पाण्याचा पुरवठा नसल्याने या त्रासाला सामोरे जातात या वस्तुस्थितीची जाणीवही करून दिली. इतके दिवस पाण्याचा अभ्यास करत असून स्वत:लाच स्वतः च्या आजाराच्या मूळ कारणाची माहिती नाही याचे तुम्हाला आश्चर्य वाटले. तुम्ही ...
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 4 Detailed Solution
योग्य उत्तर पर्याय 3 आहे.
Key Points
-
आजारपणाचा वैयक्तिक अनुभव सखोल, कृती-केंद्रित प्रतिसादाला प्रेरित करतो.
-
संशोधक आणि कार्यकर्त्यांचे संघ तयार करणे हे सामूहिक कौशल्याचा वापर करते.
-
नैसर्गिक आणि मानवनिर्मित दोन्ही प्रकारच्या जलस्रोतांच्या गुणवत्तेवर आणि संवर्धनावर लक्ष केंद्रित करते.
-
समुदायाच्या सहभागाला प्रोत्साहन देते, संवर्धन शाश्वत आणि समावेशक बनवते.
-
स्थानिक गरजा आणि जागतिक शाश्वतता उद्दिष्टांशी सुसंगत.
म्हणून, पर्याय 3 हा सर्वात प्रभावी आणि समग्र प्रतिसाद आहे.
CSAT Question 5:
2030 अजेंडा साध्य करण्यासाठी शाश्वत विकास साधण्यासाठी शिक्षण हा महत्वाचा घटक आहे. शाश्वत शिक्षण समायोजित करण्याच्या दिशेने एक महत्वपूर्ण पुढाकार स्थानिक पातळीवरून यायला हवा. या अनुषंगाने एक शालेय जिल्हा पर्यावरणीय स्थिरतेवर लक्ष केंद्रित करणारा नवीन अभ्यासक्रम लागू करण्याचा विचार करत आहे.
जिल्हा शिक्षण अधिकारी म्हणून तुम्ही
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 5 Detailed Solution
योग्य उत्तर पर्याय 1 आहे.
Key Points
-
अभ्यासक्रमाच्या विकासात प्रासंगिकता आणि व्यावहारिकता सुनिश्चित करण्यासाठी भागधारकांचा समावेश आवश्यक आहे.
-
शिक्षकांकडून मिळालेला अभिप्राय वर्गातील वास्तवाशी आशय जुळवण्यास मदत करतो.
-
पालकांचे मत समुदायाच्या मूल्यांचे आणि अपेक्षांचे प्रतिबिंबित करते.
-
विद्यार्थ्यांच्या दृष्टिकोनातून अभ्यासक्रम आकर्षक आणि वयानुसार असल्याचे सुनिश्चित होते.
-
सहभागी दृष्टिकोन मालकी आणि सुरळीत अंमलबजावणीला प्रोत्साहन देतो.
म्हणून, सल्लामसलत ही तार्किक आणि समावेशक पहिली पायरी आहे. म्हणून योग्य उत्तर पर्याय 1 आहे.
Top CSAT MCQ Objective Questions
मिना, जीवा व फारू यांनी काही रक्कम वाटून घेतली. मिनाला 5/8 मिळाली, जीवाला 0.25 आणि फारूला 75 रूपये मिळाले.
मूळ रक्कम दर्शविणारा पर्याय निवडा.
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 6 Detailed Solution
Download Solution PDFComprehension:
खालील उतारा वाचून प्र. ची उत्तरे द्या.
मोटर्स अशी उपकरणे आहेत जी विद्युत उर्जेला यांत्रिक उर्जेत रूपांतरीत करतात. मूलतः मोटरचे कार्य जनित्रच्या उलट चालते. यात गुंडाळी फिरवून विद्युतप्रवाह निर्माण करण्याऐवजी, बॅटरीद्वारे गुंडाळीला विद्युतप्रवाह पुरवला जातो आणि विद्युतप्रवाह वाहणाऱ्या गुंडाळीवर कार्य करणाऱ्या पीडन परबलामुळे ते फिरते. परीभ्रमी धात्राला बाह्य उपकरणाशी जोडून उपयुक्त यांत्रिक कार्य केले जाऊ शकते. तथापि गुंडाळी चुंबकीय क्षेत्रात फिरत असताना, बदलणारे चुंबकीय प्रवाह, गुंडाळीत एक विद्युतगामक प्रेरित करते; हे प्रेरित विद्युतगामक, गुंडाळीतील विद्युतप्रवाह कमी करण्यासाठी कार्य करते. जर असे झाले नाही तर, लेन्झच्या नियमाचे उल्लंघन होईल. धात्राचा घूर्णन वेग वाढल्याने माघारी विद्युतगामक परिमाणात वाढ होते. (माघारी विद्युतगामक हा वाक्यांश एक विद्युतगामक दर्शविण्यासाठी वापरला जातो, जो पुरवठा केलेला विद्युत प्रवाह कमी करतो.) विद्युतप्रवाह पुरवण्यासाठी उपलब्ध विद्युतदाब पुरवठा हा विद्युतदाब आणि माघारी विद्युतगामक यांच्यातील फरकाच्या बरोबरीचे असल्यामुळे, फिरणाऱ्या वेटोळ्यातील विद्युतप्रवाह मागील बाजूने मर्यादित असतो.
जेव्हा मोटर चालू केली जाते, तेव्हा सुरुवातीला कोणतेही माघारी विद्युतगामक नसते. अशावेळी प्रवाह खूप मोठा असतो कारण तो फक्त वेटोळ्याच्या प्रतिकाराने मर्यादित असतो. वेटोळे फिरू लागल्यावर, प्रेरित माघारी विद्युतगामक लागू विद्युतदाबाला विरोध करते आणि वेटोळ्यांमधील विद्युतप्रवाह कमी होतो. यांत्रिक भार वाढल्यास मोटर मंदावते. यामुळे माघारी विद्युतगामक कमी होतो. ही माघारी विद्युतगामकातील घट, वेटोळ्यातील विद्युतप्रवाह वाढवते आणि त्यामुळे बाह्य विद्युतदाबातील स्रोतापासून आवश्यक शक्ती देखील वाढते.
या कारणास्तव मोटर सुरू करण्यासाठी आणि ती चालवण्यासाठी, उर्जेची आवश्यकता हलक्यापेक्षा जास्त भारांसाठी जास्त आहे. जर मोटारला भार - विरहीत चालवण्याची परवानगी असेल तर माघारी विद्युतगामक अंतर्गत उर्जा आणि घर्षणामुळे होणारी उर्जेची हानी भरून काढण्यासाठी विद्युतप्रवाह कमी करते.
जर खूप जास्त भार असताना मोटर सुरू केली तर ती फिरू शकत नाही. त्यामुळे माघारी विद्युतगामकाच्या कमतरतेमुळे मोटारच्या वायरमध्ये धोकादायकपणे उच्च विद्युतप्रवाह होऊ शकतो. या समस्येचे निराकरण न केल्यास आग लागू शकते.
मोटरसाठी विद्युतघटाची भूमिका काय असते ?
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 7 Detailed Solution
Download Solution PDFबरोबर उत्तर पर्याय २ आहे.
महत्वाचे मुद्दे
-
एक मोटर विद्युत उर्जेचे यांत्रिक उर्जेमध्ये रूपांतर करून कार्य करते, ज्यासाठी विद्युत प्रवाहाचा स्थिर पुरवठा आवश्यक असतो.
-
बॅटरी ही बाह्य उर्जा स्त्रोत म्हणून काम करते जी मोटरमधील लूपला हा प्रवाह पुरवते .
-
जनरेटरच्या विपरीत, जिथे फिरणारा लूप विद्युत प्रवाह निर्माण करतो, मोटरमध्ये, प्रथम विद्युत प्रवाह पुरवला जातो , ज्यामुळे लूप फिरतो.
-
हा पुरवलेला प्रवाह चुंबकीय क्षेत्राशी संवाद साधून मोटरच्या आर्मेचरमध्ये हालचाल निर्माण करतो.
-
म्हणूनच, बॅटरीची प्राथमिक भूमिका यांत्रिक ऊर्जा निर्माण करणे किंवा थेट चुंबकीय क्षेत्र निर्माण करणे नाही, तर मोटरच्या रोटेशनला सुरुवात करण्यासाठी आणि टिकवून ठेवण्यासाठी विद्युत ऊर्जा वितरीत करणे आहे .
-
म्हणून बरोबर उत्तर पर्याय २ आहे.
एका शैक्षणिक संस्थेचे संचालक आहात. तुम्हाला युद्धात भयावहतेपेक्षा मर्दुमकी पाहाणाऱ्या आजच्या सार्वजनिक मानसिकतेमध्ये काहीतरी गंभीरपणे चुकते आहे असे वाटते. बहुतेक इतिहासांत युद्धाचा गौरव करण्यात आला आणि त्यासोबत निष्पाप लोकांची हत्या आणि लूट याकडे दोन्ही बाजूंचे नुकसान म्हणून दुर्लक्ष केले गेले. मानवी हक्क केंद्रस्थानी प्रस्थापित करून युद्धाचा उदोउदो करण्याच्या जागतिक दृष्टिकोनाला युरोपियन प्रबोधनाने आव्हान दिले. यामुळे युद्धे संपली नाहीत तसेच त्यांच्यामार्फत होणारा देशभक्तीचा उदोउदोही थांबला नाही. गांधीवादी अहिंसा स्वातंत्र्य चळवळीदरम्यान वसाहतवादी जुलूमशाहीचा नैतिक आणि व्यावहारिक प्रतिकार म्हणून स्वीकारण्यात आली होती पण युद्धाला विरोध व शांतता प्रस्थापनेसाठी विशेष काही केले जात नाही ही तुमची खंत आहे. तुम्ही ....
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 8 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर पर्याय 4 आहे.
Key Points
- सर्वात विचारशील आणि प्रभावी दृष्टिकोन म्हणजे विद्यार्थ्यांमध्ये युद्धाचे विनाशकारी स्वरूप आणि शांततेचे खरे मूल्य याबद्दल सखोल समज निर्माण करणे. पर्याय 4 वर्गातील चर्चेच्या पलीकडे जातो आणि शिक्षक आणि पालक दोघांचाही समावेश असलेल्या संघटित क्रियाकलापांद्वारे सक्रिय सहभागावर भर देतो, ज्यामुळे शांतता आणि चिंतनाची संस्कृती वाढते.
- ही पद्धत युद्धाच्या परिणामाच्या ऐतिहासिक वास्तवाचा आदर करते आणि तरुण मनांना टीकात्मक विचार करण्यास आणि अहिंसा, सहानुभूती आणि रचनात्मक संवादाचे मूल्यमापन करण्यास मार्गदर्शन करते. ही पद्धत गांधीवादी तत्त्वांशी सुसंगत आहे आणि शांतता-केंद्रित शैक्षणिक वातावरणाच्या विकासाला प्रोत्साहन देते. म्हणून योग्य उत्तर पर्याय 4 आहे.
तुम्ही बसमध्ये आहात. तुमची बस तुमच्या थांब्यावर पोहोचते पण तरीही तुम्ही प्रचंड गर्दीमुळे तिकीट काढले नाही. तुम्ही काय कराल ?
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 9 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर पर्याय 3 आहे.
Key Points
- या परिस्थितीत सर्वात जबाबदार आणि नैतिक कृती म्हणजे तुम्ही भाडे भरा आणि थेट कंडक्टरकडून तिकीट घ्या. बसमध्ये गर्दी असली तरीही, उतरण्यापूर्वी प्रवासी म्हणून तुमचे कर्तव्य पार पाडणे महत्त्वाचे आहे.
- हा दृष्टिकोन प्रामाणिकपणा, सार्वजनिक सेवा नियमांचा आदर दर्शवितो आणि अनावश्यक गुंतागुंत किंवा गैरसमज टाळतो. परिस्थिती टाळण्यापेक्षा किंवा अनावश्यकपणे इतरांना गुंतवण्यापेक्षा योग्य गोष्ट करण्यासाठी थोडा वेळ काढणे चांगले आहे म्हणून योग्य उत्तर पर्याय 3 आहे.
तुमच्या मित्रांना दारू पिणे आवडते आणि तुम्हाला ते मद्यपान करण्यास प्रभावित करत आहेत. जर तुम्हाला त्यांच्या सोबत जायचे नसेल आणि त्यांच्या मद्यपान करण्याच्या सवयी पासून स्वतःला बाहेर ठेवायचे असेल तर तुम्ही काय कराल ?
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 10 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर पर्याय 2 आहे.
Key Points
- या परिस्थितीत सर्वोत्तम उपाय म्हणजे मद्यपान करण्यास नकार देणे . ही प्रतिक्रिया परिपक्वता, आत्मविश्वास आणि समवयस्कांच्या दबावाला न जुमानता स्वतंत्र निर्णय घेण्याची क्षमता दर्शवते. सबबी किंवा खोट्या गोष्टींवर अवलंबून राहण्याऐवजी, ते प्रामाणिकपणा आणि एखाद्याच्या वैयक्तिक मूल्यांवर ठाम भूमिका दर्शवते.
- मद्यपान करण्यास नकार देऊन, तुम्ही तुमचे आरोग्य, कल्याण आणि स्वाभिमान यांना प्राधान्य देत आहात. ज्यांना नाही म्हणायला त्रास होत असेल त्यांच्यासाठी हे एक सकारात्मक उदाहरण देखील ठेवते. असा स्पष्ट आणि आदरयुक्त निर्णय घेतल्याने मजबूत चारित्र्य निर्माण होण्यास मदत होते आणि इतरांना तुमच्या मर्यादांचा आदर करण्यास प्रोत्साहित केले जाते. म्हणून योग्य उत्तर पर्याय 2 आहे.
जलस्रोतांच्या संदर्भातील पाऊलखुणांबाबत अभ्यास करत असताना दुर्दैवाने तुम्हाला मुतखड्याच्या वेदनांना सामोरे जावे लागले. उपचार घेऊन ताकद मिळवण्यासाठी विश्रांती घेत असताना तुमचा एक मित्र तुम्हाला लवकर पूर्ववत होण्याच्या शुभेच्छा देण्यासाठी आला असता त्याने तुम्हाला मूत्रपिंडाच्या त्रासासंबंधाने विस्ताराने माहिती तर दिलीच शिवाय अनेक गावे पिण्याचा पाण्याचा पुरवठा नसल्याने या त्रासाला सामोरे जातात या वस्तुस्थितीची जाणीवही करून दिली. इतके दिवस पाण्याचा अभ्यास करत असून स्वत:लाच स्वतः च्या आजाराच्या मूळ कारणाची माहिती नाही याचे तुम्हाला आश्चर्य वाटले. तुम्ही ...
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 11 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर पर्याय 3 आहे.
Key Points
-
आजारपणाचा वैयक्तिक अनुभव सखोल, कृती-केंद्रित प्रतिसादाला प्रेरित करतो.
-
संशोधक आणि कार्यकर्त्यांचे संघ तयार करणे हे सामूहिक कौशल्याचा वापर करते.
-
नैसर्गिक आणि मानवनिर्मित दोन्ही प्रकारच्या जलस्रोतांच्या गुणवत्तेवर आणि संवर्धनावर लक्ष केंद्रित करते.
-
समुदायाच्या सहभागाला प्रोत्साहन देते, संवर्धन शाश्वत आणि समावेशक बनवते.
-
स्थानिक गरजा आणि जागतिक शाश्वतता उद्दिष्टांशी सुसंगत.
म्हणून, पर्याय 3 हा सर्वात प्रभावी आणि समग्र प्रतिसाद आहे.
2030 अजेंडा साध्य करण्यासाठी शाश्वत विकास साधण्यासाठी शिक्षण हा महत्वाचा घटक आहे. शाश्वत शिक्षण समायोजित करण्याच्या दिशेने एक महत्वपूर्ण पुढाकार स्थानिक पातळीवरून यायला हवा. या अनुषंगाने एक शालेय जिल्हा पर्यावरणीय स्थिरतेवर लक्ष केंद्रित करणारा नवीन अभ्यासक्रम लागू करण्याचा विचार करत आहे.
जिल्हा शिक्षण अधिकारी म्हणून तुम्ही
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 12 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर पर्याय 1 आहे.
Key Points
-
अभ्यासक्रमाच्या विकासात प्रासंगिकता आणि व्यावहारिकता सुनिश्चित करण्यासाठी भागधारकांचा समावेश आवश्यक आहे.
-
शिक्षकांकडून मिळालेला अभिप्राय वर्गातील वास्तवाशी आशय जुळवण्यास मदत करतो.
-
पालकांचे मत समुदायाच्या मूल्यांचे आणि अपेक्षांचे प्रतिबिंबित करते.
-
विद्यार्थ्यांच्या दृष्टिकोनातून अभ्यासक्रम आकर्षक आणि वयानुसार असल्याचे सुनिश्चित होते.
-
सहभागी दृष्टिकोन मालकी आणि सुरळीत अंमलबजावणीला प्रोत्साहन देतो.
म्हणून, सल्लामसलत ही तार्किक आणि समावेशक पहिली पायरी आहे. म्हणून योग्य उत्तर पर्याय 1 आहे.
एक अपराधी समाविष्ट असलेल्या पाच संशयितांची पोलिसांनी चौकशी केली. यातील फक्त तीन व्यक्ती नेहमी सत्य बोलणाऱ्या असतील तर अपराधी निवडा.
अली : देवने अपराध केला.
सिन्थिया : इला निरपराध आहे.
इला : बानू खरं बोलतेय.
बानू : ती मी नाही.
देव : माझ्यावर दोषारोप करताना अली खोटं बोलतोय.
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 13 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर पर्याय 1 आहे.
Key Points
एला दोषी आहे असे गृहीत धरू आणि इतरांची सत्यता पडताळू:
-
अली: म्हणतो देव दोषी आहे → असत्य
-
सिंथिया: म्हणते एला निर्दोष आहे → असत्य
-
एला: म्हणते बानू खरी आहे → असत्य आहे (एला दोषी आहे, म्हणून ती खोटे बोलत आहे)
-
बानू: म्हणते “तो मी नव्हतो” → सत्य
-
देव: म्हणतो अली खोटे बोलत आहे → सत्य, कारण देव निर्दोष आहे.
तर सत्य सांगणारे आहेत: बानू, देव आणि आणखी एक . अली आणि सिंथिया खोटे बोलले.
ते अगदी तीन सत्य आहेत, आणि दोषी एला आहे.
म्हणून योग्य उत्तर पर्याय 1 आहे.
आफ्रिकेत ज्वारी, बाजरी आणि नाचणी यांची शेती सुमारे 5000-6000 वर्षांपूर्वी सुरू झाली, तर कोडो, सावा आणि वरई ही धान्ये येथेच जन्मली म्हणून त्यांना भारताची वारसा पिके म्हटले जाते. या सहस्रकांदरम्यान भरड पिकांची शरीरवैशिष्ट्ये जलवायूमानासंदर्भात लवचीक तसेच जैविक आणि अजैविक तणाव सहन करण्यासाठी विकसित झाली आहेत. तांदूळ, गहू यासारख्या C3 गट पिकांच्या तुलनेत 'C4' म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या वनस्पतींच्या गटातील पिके असून ती स्वतःच 500 पटीने उत्क्रांत झाली आहेत. C4 पिकांतील मेसोफिल पेशी आणि आवरणयुक्त गठ्ठा पेशी त्यांना प्रकाशसंश्लेषणदृष्ट्या कार्यक्षम बनवतात. प्रकाश श्वासोच्छवास प्रक्रियेत ती काहीही गमावत नाहीत. त्यांना जास्त खत किंवा पावसाची गरज नसते. उत्क्रांती प्रक्रियेतून मिळालेली परागकणांची सुपीकता आणि पुनरुत्पादक रचना, उच्च तापमानात तगण्याची क्षमता व त्यांच्याकडे वेगवान दुष्काळ सुटका यंत्रणा आहे. दुष्काळाची शक्यता जाणवताच स्वतःचे जीवनचक्र गतिमान करून C3 पिकांच्या तुलनेत ती चांगले उत्पादन देतात. कालौघात यशस्वीपणे प्रवास करून भरड धान्ये जन्मजात पौष्टिक गुणांनी युक्त आहेत.
पुढील पर्यायांतून वरील माहितीवरून काढलेला विश्वसनीय निष्कर्ष ठरेल असे एक विधान निवडा.
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 14 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर पर्याय 3 आहे.
Key Points
या उताऱ्यात बाजरी अधोरेखित होते की:
-
हवामानाचा प्रतिकार करतात
-
कमी खत आणि पाणी लागते
-
दुष्काळी परिस्थितीत चांगले उत्पादन मिळवा
-
पौष्टिक गुण असणे.
-
कमी गुंतवणुकीत लागवड करता येते
हे गुण बाजरीचे उत्पादन किफायतशीर, शाश्वत आणि अन्न सुरक्षेसाठी फायदेशीर आहे या कल्पनेला थेट समर्थन देतात.
पर्याय 3 तार्किकदृष्ट्या या फायद्यांचा सारांश देतो आणि माहितीशी जुळणारा एक विश्वासार्ह निष्कर्ष काढतो.
म्हणून, पर्याय 3 हा सर्वात विश्वासार्ह निष्कर्ष आहे.
शहराची लोकसंख्या दरवर्षी 5% वाढते. जर सध्याची लोकसंख्या 9261 असेल तर 3 वर्षांपूर्वीची लोकसंख्या किती होती?
Answer (Detailed Solution Below)
CSAT Question 15 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर पर्याय 4 आहे.
Key Points
लोकसंख्या वाढीचे सूत्र वापरा
P = P₀ × (1 + r)3
येथे:
P = सध्याची लोकसंख्या = 9261
r = वाढीचा दर = 5% = 0.05
P₀ साठी सोडवा
P₀ = \(\frac{P}{(1 + r)^3}\) = \(\frac{9261}{(1.05)^3}\)
\((1.05)^3 \) = 1.157625 मोजा
P₀ मोजा
P₀ = \(\frac{9261}{1.157625}\) = अंदाजे 8000
3 वर्षांपूर्वी लोकसंख्या सुमारे 8000 होती.
म्हणून योग्य उत्तर पर्याय 4 आहे.