“डीएनए” संरचनेच्या अनुषंगाने खालील चार विधानांपैकी दोन विधाने संयुक्तीक आहेत, संयुक्तीक विधानांची निवड करा.

(a) "डीएनए' ची संरचना दोन लांब "न्युक्लीओटाईड" च्या साखळ्यांनी बनली असून त्या एका सामान्य अक्षाभोवती गुंडाळलेल्या आहेत.

(b) "डीएनए " ची संरचना दोन लांब "न्युक्लीओसाईड" च्या लांब साखळीने बनलेली असून त्या एका सामान्य अक्षाभोवती गुंडाळलेल्या आहेत.

(c) या दोन साखळ्या एकमेकांशी अशा रीतीने पूरक आहेत की अॅडेनीन नेहमी थॉयमीन सोबत व सायटोसीन ग्वानीन सोबत जोडलेली आहेत.

(d) या दोन साखळ्या एकमेकांशी पूरक नसून यामध्ये अॅडेनीन सोबत युरैसील व सायटोसीन सोबत ग्वानीन जोडलेले आहेत.

Question

Question

This question was previously asked in

MPSC Rajyaseva Prelims 2024 (GS) Paper-I (Held on 1 December 2024)

Answer 1

पर्याय 3 योग्य आहे.

Key Points

(a) डीएनए रचना दोन लांब न्युक्लीओटाईडच्या साखळ्यांनी बनली असून त्या एका सामान्य अक्षाभोवती गुंडाळलेल्या असतात.
(c) या दोन साखळ्या एकमेकांशी अशा रीतीने पूरक आहेत की अ‍ॅडेनीन नेहमी थॉयमीन सोबत व सायटोसीन ग्वानीन सोबत जोडलेली असतात.
डीएनए न्यूक्लियोसाइड्स नव्हे, तर न्यूक्लियोटाइड्सपासून बनलेला असतो, ज्यामुळे विधान (b) असंबंधित बनते.
विधान (d) चुकीचे आहे, कारण ते आरएनएमध्ये आढळणाऱ्या जोडीचा संदर्भ देते (आरएनए मध्ये अ‍ॅडेनीन युरॅसिलशी जोडले जाते).
पूरक आधार जोडी हे डीएनए रचनेचे एक ठळक वैशिष्ट्य आहे, जे प्रतिकृती आणि आनुवंशिक कोडिंगसाठी आवश्यक आहे.

Additional Information

डीएनए (डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिक अ‍ॅसिड) हे दुहेरी-सूत्र असलेले रेणू आहेत, जे दुहेरी सर्पिल म्हणून संघटित केले जाते.
प्रत्येक सूत्र शर्करा-फॉस्फेट आणि नायट्रोजिनस आधारापासून (अ‍ॅडेनिन, थायमिन, सायटोसीन, ग्वानिन) बनलेले असते.
सूत्रे प्रतिसमांतर असून पूरक आधार जोडी हायड्रोजन बंधांनी स्थिर केली जाते.
आरएनए (रायबोन्यूक्लिक अ‍ॅसिड) डीएनए पासून वेगळे आहे, कारण ते एकल-सूत्र असून त्यात थायमिनऐवजी युरॅसिल असते.