Question
Download Solution PDFभारतीय राज्यघटनेच्या 5 व्या अनुसूचीविषयी खालीलपैकी कोणती विधान/विधाने योग्य आहेत?
1. राज्यपाल 5 व्या अनुसूचीच्या भागात टीएसी (ट्राइब अॅडव्हायझरी कौन्सिल) ची स्थापना करण्यास बांधील आहेत.
2. टीएसी ही एक निवडलेली संस्था आहे.
3. टीएसीचा सल्ला बंधनकारक आहे.
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFकेवळ 1 हे योग्य उत्तर आहे.
- अनुसूचित भागात सामाजिक व आर्थिकदृष्ट्या मागास असणार्‍या आदिवासींचे वास्तव्य असल्याने ते इतर भागांपेक्षा वेगळ्या पद्धतीने हाताळले जातात.
- त्यांच्या विकासासाठी विशेष प्रयत्न आवश्यक आहेत.
- भारतात त्यांना भारतीय राज्यघटनेच्या अनुसूची 5 आणि 6 च्या अंतर्गत विशेष अधिकार देण्यात आले आहेत.
भारतीय राज्यघटनेच्या अनुसूची 5 ची ठळक वैशिष्ट्ये:
- त्रिपुरा, आसाम, मेघालय आणि मिझोरम वगळता संपूर्ण देशात लागू होते.
- राज्यपालांना टीएसी (ट्राईब अॅडव्हायझरी कौन्सिल) स्थापन करण्याचे अधिकार आहेत ज्यामध्ये 20 पेक्षा जास्त सदस्य नसतील. म्हणून विधान 1 योग्य आहे आणि विधान 2 अयोग्य आहे.
- टीएसीचे सर्व सदस्य राज्यपालांद्वारे नियुक्त केले जातात.
- ही एक सल्लागार संस्था आहे.
- त्यांच्याकडे न्यायिक शक्ती नाही.
- त्याचा सल्ला बंधनकारक नाही. म्हणून विधान 3 अयोग्य आहे.
- राज्यपालांनी अधिसूचित केल्यानंतरच या भागात संसद व राज्य विधिमंडळातील सर्व कायदे लागू केले जातात.
- 6 वी अनुसूची त्रिपुरा, आसाम, मेघालय आणि मिझोरमला लागू होते.
Last updated on Jun 18, 2025
-> The UPSC CDS 2 Registration Date has been extended at upsconline.gov.in. for 453 vacancies.
-> Candidates can now apply online till 20th June 2025.
-> The CDS 2 Exam will be held on 14th September 2025.
-> Attempt UPSC CDS Free Mock Test to boost your score.
-> The selection process includes Written Examination, SSB Interview, Document Verification, and Medical Examination.
-> Refer to the CDS Previous Year Papers to enhance your preparation.