अणूंमधील क्षणिक द्विध्रुवांपासून कोणत्या प्रकारचे बल उद्भवतात जे जवळच्या अणूंमध्ये क्षणिक द्विध्रुव निर्माण करतात, एक आकर्षक बल निर्माण करतात आणि केवळ कमी अंतरावर (~500 pm) लक्षणीय असतात?

This question was previously asked in
SSC CGL 2022 Tier-I Official Paper (Held On : 02 Dec 2022 Shift 1)
View all SSC CGL Papers >
  1. द्विध्रुवीय-द्विध्रुवीय बल
  2. लंडन अपस्करण बल
  3. द्विध्रुव-प्रेरित द्विध्रुवीय बल
  4. हायड्रोजन बंध

Answer (Detailed Solution Below)

Option 2 : लंडन अपस्करण बल
ssc-cgl-offline-mock
Free
SSC CGL Tier 1 2025 Full Test - 01
3.8 Lakh Users
100 Questions 200 Marks 60 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

योग्य उत्तर लंडन अपस्करण बल हे आहे. 

Key Points

  • अणू आणि ध्रुवीय रेणू विद्युतदृष्ट्या सममितीय असतात आणि त्यांच्याकडे द्विध्रुवीय क्षण नसतो कारण त्यांचे इलेक्ट्रॉनी प्रभार अभ्र सममितीयरित्या वितरीत केले जातात. परंतु अशा अणू आणि रेणूंमध्येही द्विध्रुव क्षणाक्षणाला विकसित होऊ शकतो.
  • हे आकर्षण बल प्रथम जर्मन भौतिकशास्त्रज्ञ फ्रिट्झ लंडन यांनी मांडले होते आणि या कारणास्तव दोन तात्पुरत्या द्विध्रुवांमधील आकर्षण बल लंडन बल म्हणून ओळखले जाते.
  • हे बल नेहमीच आकर्षक असतात आणि परस्परसंवाद ऊर्जा दोन परस्परसंवादी कणांमधील अंतराच्या सहाव्या शक्तीच्या व्यस्त प्रमाणात असते (म्हणजेच 1/r 6 जेथे r हे दोन कणांमधील अंतर असते)
  • हे बल फक्त कमी अंतरावर (~ 500 pm) महत्वाची असते आणि त्यांचे परिमाण कणाच्या ध्रुवीयतेवर अवलंबून असते.

londn

Additional Information

  • द्विध्रुवीय-द्विध्रुवीय बल
    • द्विध्रुवीय-द्विध्रुवीय बल कायम द्विध्रुव असलेल्या रेणूंमध्ये कार्य करतात. द्विध्रुवांच्या टोकांवर "आंशिक प्रभार" असते आणि हे प्रभार डेल्टा (δ) या ग्रीक अक्षराने दाखवले जाते.
    • ध्रुवीय रेणू शेजारच्या रेणूंशी संवाद साधतात.
    • हा परस्परसंवाद लंडन बलापेक्षा मजबूत आहे परंतु आयन-आयन परस्परसंवादापेक्षा कमकुवत आहे कारण केवळ आंशिक प्रभार समाविष्ट आहे.
  • द्विध्रुव-प्रेरित द्विध्रुवीय बल
    • या प्रकारचे आकर्षक बल कायम द्विध्रुव असलेल्या ध्रुवीय रेणू आणि कायम द्विध्रुव नसलेल्या रेणूंमध्ये कार्यरत असते.
    • ध्रुवीय रेणूचा स्थायी द्विध्रुव त्याच्या इलेक्ट्रॉनी अभ्राला विकृत करून विद्युत उदासीन रेणूवर द्विध्रुव निर्माण करतो.
    • अशाप्रकारे इतर रेणूमध्ये एक प्रेरित द्विध्रुव विकसित होतो.
    • प्रेरित द्विध्रुवीय क्षण कायम द्विध्रुवातील द्विध्रुवीय क्षण आणि विद्युत उदासीन रेणूच्या ध्रुवीयतेवर अवलंबून असतो.
  • हायड्रोजन बंध
    • हे रेणूंमध्ये आढळणारे द्विध्रुवीय-द्विध्रुवीय परस्परसंवादाचे एक विशेष प्रकरण आहे ज्यामध्ये उच्च ध्रुवीय N–H, O–H किंवा H–F बंध असतात. हायड्रोजन बंध N, O आणि F पर्यंत मर्यादित मानले जात असले तरी; Cl सारख्या प्रजाती देखील हायड्रोजन बंधामध्ये सहभागी होऊ शकतात
Latest SSC CGL Updates

Last updated on Jul 22, 2025

-> The IB Security Assistant Executive Notification 2025 has been released on 22nd July 2025 on the official website.

-> The SSC CGL Notification 2025 has been announced for 14,582 vacancies of various Group B and C posts across central government departments.

-> The SSC CGL Tier 1 exam is scheduled to take place from 13th to 30th August 2025 in multiple shifts.

-> In the SSC CGL 2025 Notification, vacancies for two new posts, namely, "Section Head" and "Office Superintendent" have been announced.

-> Candidates can refer to the CGL Syllabus for a better understanding of the exam structure and pattern.

-> The CGL Eligibility is a bachelor’s degree in any discipline, with the age limit varying from post to post. 

-> The SSC CGL Salary structure varies by post, with entry-level posts starting at Pay Level-4 (Rs. 25,500 to 81,100/-) and going up to Pay Level-7 (Rs. 44,900 to 1,42,400/-).

-> Attempt SSC CGL Free English Mock Test and SSC CGL Current Affairs Mock Test.

Get Free Access Now
Hot Links: teen patti jodi teen patti neta rummy teen patti